De hele taart
Interview met Heleen Horstman en Ton Woestenburg in Bijtijds; sept. 2003; nr. 9.
In plaats van water
Heleen Horstman en Ton Woestenburg uit Leeuwarden hoeven nooit veel moeite te doen om stadgenoten uit te leggen waar ze wonen. De oude watertoren aan de Groningerstraatweg is in het stadsbeeld al net zo prominent als de Oldehove of de groene koepel van de Friesland Bank. Het echtpaar bewoont de vijfde verdieping, de schuine.
Negen verdiepingen telt de voormalige watertoren. Elke etage is een complete woning. “Wij hebben de hele taart”, zegt Heleen Horstman. Wie een rondgang begint in de keuken komt via woonkamer, werkkamer, badkamer, slaapkamer en balkon weer bij het startpunt uit. De ruimten zijn gegroepeerd rond de hal, waarin de lift uitkomt, en het trappenhuis. Het voordeel van ‘de hele taart’ is dat de zon de ganse dag bijna rondom in huis schijnt en er een vrij uitzicht is in alle richtingen. Vanuit de zithoek is bijvoorbeeld de stad in zijn volle glorie te bewonderen. “We zijn hier in november vorig jaar naartoe verhuisd en dit voorjaar zagen we de stad langzaam groen worden. Dat was wel een vreemde sensatie. De 
Bonifatiustoren valt precies weg tegen de Achmeatoren, maar soms, als het een beetje mistig is, komt ie juist heel mooi uit”, zegt Horstman.
UITZICHT OVER STAD
De geboren Amsterdamse geniet van het uitzicht over de stad, maar staat ook in de woonkamer voor het raam van waar ze uitkijkt over de Trynwâlden. “Daar hebben we vijf jaar gewoond in een woonboerderij aan de Vaart in Ryptsjerk.” Het echtpaar is ondertussen deskundig op het gebied van watertorens. Ze hebben diverse boeken over het onderwerp aangeschaft en zijn inmiddels lid van de Nederlandse Watertoren Stichting. De NWS, opgericht door ingenieurs, zet zich in voor het behoud van oude waterbergings. Die komen in veel verschillende vormen en typen voor, maar nemen altijd een bijzondere plaats in het stedelijk landschap in. Het watermagazijn moest voorheen op hoogte, om druk op de waterleiding te kunnen geven. Tegenwoordig is die functie overgenomen door pompen.
Drie jaar geleden zagen Horstman en Woestenburg toevallig het informatiebord staan voor de watertoren. Ze waren op zoek naar een andere woning, omdat de grote tuin bij de boerderij te bewerkelijk werd voor Ton Woestenburg kreeg in 1980 last van MS en vooral de laatste jaren gaf dat steeds meer lichamelijke beperkingen. Ze waren nog net op tijd bij de makelaar. De twee hoogste etages waren al verkocht en over de zevende en zesde werd onderhandeld. „Toen zijn wij voor vijf gegaan, al wisten we toen nog niet dat die zo bijzonder zou worden", vertelt Woestenburg.
BETONNEN BAK
Nadat de koop was gesloten ging het echtpaar kijken in de toren, die toen nog helemaal verbouwd moest worden. De vijfde verdieping was de enige die al bestond. In de ruimte er onder waren trappen en werkruimtes, er boven was de betonnen bak voor de meer dan een miljoen liter water. ,,Op onze etage zaten patrijspoorten, fantastisch!", zegt Horstman. Op de vijfde etage zit de verbreding van de toren. Het plafond is dan ook 56 vierkante meter groter dan de vloer. Het gevolg is dat de buitenmuren schuin lopen. De ramen hebben de vorm van een trapezium, zodat elke ruit op maat moest worden gemaakt, evenals later de zonwering. Voor elk raam zit een uitzonderlijk brede vensterbank. ,,Het is wel een beetje lastig bij het ramenlappen. Dat is soms echt acrobatiek. Maar Friezen zijn gesteld op schone ramen, dus moet je daar wat moeite voor over hebben, Al krijg je op deze hoogte natuurlijk weinig klachten. Bovendien regent het nooit rechtstreeks op de ramen, omdat ze schuin staan."
WENSEN EN BEHOEFTES
Omdat ze er zo vroeg bij waren, kon bij de bouw van de appartementen rekening gehouden worden met hun wensen en behoeftes. Zo zijn op hun aanwijzing muurtjes weggelaten of juist gebouwd en werden de nissen in de betonnen wanden, onderdeel van de bijzondere constructie, juist open gelaten. In de enige woning die pas na de oplevering werd verkocht, zijn die nissen weggewerkt. „Wij gebruiken ze als kasten, reuze handig." Verder is er het nodige overleg geweest over de afwerking. Woestenburg, oorspronkelijk afkomstig uit de Zaanstreek, is penningmeester van de Vereniging van Eigenaren, waar alle bewoners verplicht lid van zijn. Via de vereniging wordt bijvoorbeeld de verzeke
ring van de toren geregeld en het onderhoud van de gemeenschappelijke ruimten, Er is regelmatig contact met de andere bewoners, „Het is een leuk buurtje geworden. De gemiddelde leeftijd ligt vrij hoog, zo rond de vijftig, schat ik. Als het hier buiten ook opgeknapt is door de gemeente, is dit echt een aanwinst voor de stad."
GELUIDSISOLATIE
„Op de negende verdieping kun je bij helder weer Harlingen en de eilanden zien liggen. Dat zien wij niet, maar hier woont het toch prima. De geluidsisolatie is werkelijk perfect. Je hoort absoluut niets van buitenaf, zelfs niet van de etage hierboven. “Hij mist de tuin van Ryptsjerk, maar vindt het wonen op hoogte mooier dan hij ooit zou hebben durven dromen. „Ik zou niet naar een willekeurige flat willen. Het feit dat dit een watertoren is geweest, maakt dit huis bijzonder. Wij zochten een vergelijkbaar woongenot als in Ryptsjerk en dat hebben we hier gevonden. Het is niet hetzelfde, maar het weegt er wel tegenop."
Tekst: Fokke Wester